22 września 2015 r. w Sejmie RP odbył się III Kongres Klastrów Polskich

Klastry w Polsce: Praca u podstaw musi trwać

Prawie 300 osób dyskutowało we wtorek w Sejmie RP na temat narzędzi wspierania i rozwoju klastrów w Polsce. Wniosek jest taki, że w nadchodzących latach w dalszym ciągu trzeba inwestować głównie w tworzenie się klastrów, zwłaszcza w branżach zbrojeniowej, meblowej czy spożywczej. A także w zupełnie nowych obszarach, jak np. branża kreatywna.

22 września zarządzający klastrami, przedsiębiorcy, przedstawiciele nauki oraz administracji rządowej i samorządowej spotkali się w Sejmie, żeby dyskutować o rozwoju polskich klastrów. Padały pytania, jak rozwijać polskie klastry za pomocą środków publicznych, w jaki sposób wykorzystywać je do wdrażania innowacji i jak uwalniać potencjał naukowców zatrudnionych w klastrach.

Życzę każdemu marszałkowi tego typu partnera jakim jest Dolina Lotnicza. Ja wolę rozmawiać z przedsiębiorcami w postaci silnego klastra niż dogadywać się z każdym przedsiębiorcą w regionie - zapewniał wczoraj Piotr Czerepiuk, pełnomocnik zarządu województwa podkarpackiego ds. Regionalnej Strategii Innowacji. - Klastry to gotowy system do współpracy. Dla inwestora zagranicznego, który przychodzi do Polski, jest to gotowy partner. To jest odpowiedź na sukces wielu klastrów, m. in Doliny Lotniczej - wtórował Andrzej Libera, pełnomocnik zarządu Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych.

Szklane domy versus „szałasiki”. Szkodliwy paradygmat finansowania

Jedną z ważniejszych konkluzji III Kongresu Klastrów Polskich była ta mówiąca, że wcześnie jest na myślenie polskich klastrów o ekspansji zagranicznej, bo polskie firmy zrzeszone w klastrach nie są jeszcze tak konkurencyjne, jak te w „starej Europie”.

Krzysztof Krystowski, prezes Związku Pracodawców Klastry Polskie rozpoczynając dyskusję zaczął od żartobliwego porównania. Tłumaczył, że na zachodzie Europy, klastry istnieją od kilkudziesięciu lat. Na tym etapie rozwoju potrzebują już tylko kosmetycznych zmian, „przystrzyżenia trawnika”. Polskie firmy, nawet te z klastrów kluczowych, są, używając porównań budowlanych, na etapie „domów drewnianych”. Nie wiem, czy jesteśmy w stanie uwolnić się od takiego paradygmatu, że jedynymi środkami w naszym kraju, odkąd weszliśmy do UE, są pieniądze unijne. Przyjeżdża grupa młodych sympatycznych ludzi z Brukseli i mówią nam, że nasze pomysły są niedobre - podsumował Krystowski

Na różnice pomiędzy przedsiębiorstwami starej i nowej UE zwrócił uwagę także Andrzej Szejna, były europoseł i wiceminister gospodarki, pracy i polityki społecznej. Nie zgadzam się z tym, że powinniśmy teraz od razu pobiec drogą wyznaczoną przez UE w nowej perspektywie finansowej, czyli drogą internacjonalizacji klastrów. Powinniśmy wspierać powstawanie nowych klastrów i klastrów nowych branż - mówił.

Większość klastrów powstaje z potrzeby innowacji

Po pierwsze liczy się zdeterminowany człowiek chcący skomercjalizować prace badawczo-rozwojowe w gospodarcze plus finansowanie dla tego pomysłu. My możemy mitygować ryzyko po stronie przedsiębiorcy związane z takimi pracami, inwestując pieniądze publiczne - tymi słowami Iwona Wendel, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju wprowadziła do dyskusji o narzędziach wspierania innowacji w klastrach.

Jakub Moskal, dyrektor projektów własnych Agencji Rozwoju Przemysłu, przybliżył dwa tego typu narzędzia. Pierwszym z nich jest Platforma Transferu Technologii, który ma za zadanie pomóc w komunikacji środowiska naukowego z przedsiębiorcami. Drugie narzędzie przeznaczone dla sektora mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw to oferta funduszu kapitałowego ARP Venture.Również Instytut Wzornictwa Przemysłowego jest jednostką, której potencjał chcemy kierować na rynek, jako uzupełnienie oferty finansowej - mówił Moskal.

Po pierwsze większość znanych mi klastrów powstaje z potrzeby innowacji. Większość klastrów jest finansowana prywatnie. NCBiR, Ministerstwo Gospodarki, ARP czy inne organy administracji rządowej są pieniądze dla firm, ale dla klastrów generalnie nie. Klaster generalnie powinien utrzymać się ze składek firm, albo własnej działalności - podsumował Wojciech Materna, prezes Informatyki Podkarpackiej i Klastra Firm Informatycznych Polski Wschodniej Klaster IT.

 

Na styku uczelni i klastrów jest jeszcze sporo do zrobienia

O tym, ze dla uczelni klastry powinny być kopalnią wiedzy o tym, jakie projekty powinny być realizowane przekonana jest Magdalena Jackowska-Rejman, dyrektor zarządzający TechBrainers. To powinna być swoista platforma do zbierania zamówień np. na laboratoria, infrastrukturę badawczą, którą tworzą uczelnię - mówiła. Jednocześnie podkreślając, że to, że współpraca nie funkcjonuje idealnie, nie jest winą tylko uczelni, ale i biznesu, który nie zawsze widzi sens kontaku z uczelniami.

Katarzyna Walczak-Matuszyk, wicedyrektor w Krajowym Punkcie Kontaktowym Programów Badawczych UE oraz prezes Stowarzyszenia Top 500 Innovators przypomniała, że typowym klastrem ekosystemem innowacji, który powstał dzięki strategii „push” jest Dolina Krzemowa. To było strategiczne działanie Stanfordu, który założył Stanford Science Park, gdzie siedzibę znajdowały firmy „odpryskowe” zakładane przez naukowców, absolwentów uniwersytetu i jednocześnie budowałścisłe powiązania. Do czego doprowadził ten system, wszyscy wiemy.

***

Relację z całości wydarzenia można obejrzeć na stronie iTV Sejm (http://bit.ly/1MpIMnm) oraz www.press.warszawa.pl/iii-kongres-klastrow-polskich.

Więcej: 
http://kongres.klastrypolskie.pl/
https://www.mir.gov.pl/strony/aktualnosci/wpisz-tytul-6/
http://www.pracodawcyrp.pl/aktualnosci/art,2032,klastry-wsparcie-innowacji.html
http://wsb.edu.pl/wyzsza-szkola-biznesu-na-iii-kongresie-klastrow-w-sejmie,new,mg,100.html,8457

Patronem III Kongresu Klastrów Polskich była Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Patronatem honorowym wydarzenie objęli: Małgorzata Kidawa-Błońska - Marszałek Sejmu, Eugeniusz Grzeszczak - Wicemarszałek Sejmu, Władysław Kosiniak-Kamysz - Minister Pracy i Polityki Społecznej oraz Lena Kolarska-Bobińska - Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Iwona Wendel - podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju oraz Jerzy Duszyński - prezes Polskiej Akademii Nauk.

Partnerami Kongresu byli: Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych, Śląski Klaster Lotniczy, Klaster BTM, Klaster IT, Fundacja Sport na Zdrowie, Klaster Instytucji Otoczenia Biznesu, Klaster General Aviation, Mazowiecki Klaster Innowacyjnych Technologii Fotonicznych, Wschodni Klaster Budowlany, Klaster Marek Turystycznych Polski Wschodniej, Podlaskie Centrum Budownictwa Pasywnego oraz Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej.

Tekst: K.S.